Peterprincipe
Het Peterprincipe stelt dat elke werknemer in een hiërarchie zal opklimmen tot hij zijn niveau van incompetentie bereikt heeft.
Hoe gaat het principe in zijn werk? Stel je bent een bekwame timmerman. Je werkt nauwkeurig, neemt alleen genoegen met perfect. Je wordt geroemd om het kwaliteitswerk dat je aflevert. Op een gegeven moment komt de functie van voorman vrij. Jij komt in aanmerking voor promotie. Collega’s, klanten, leidinggevenden, iedereen is erover eens. Immers, je bent de beste werkman van de werkplaats, dus je hebt het meer dan verdiend. In plaats van uitvoerder word je leidinggevende. Er ontstaan nu twee problemen:
- Je bent opgeleid voor timmerman, hier ben je goed in. Het is maar de vraag of je ook een goed leidinggevende zal zijn. Dit vergt immers hele andere competenties.
- Omdat je zo’n kei was in je vak, kan niemand echt goed doen. Al het werk dat zij uitvoeren is “onder de maat”. “Ik had dat veel beter gedaan”, denk je in het begin. Later schreeuw je het uit:”ik doe het zelf wel, geef me de beitel hier!”.
Het gevolg is dat je in je huidige baan niet behoorlijk functioneert. Verdere promotie is dan ook uitgesloten. Je bent voor altijd opgesloten in je huidige functie. Je bent opgeklommen tot je niveau van incompetentie.
Dit principe gaat ook op voor onderwijzers die opklimmen tot hoofd van de afdeling, of erger (onder)directeur. De technieken die bij kinderen zo goed werkten blijven zij echter gebruiken.
En wat te denken van de beroemde oud-topvoetballers die later trainer worden!
Het Peterprincipe is geformuleerd door Laurence J. Peter en Raymond Hull. Zij beschrijven het principe in “The Peter Principle”, 1969. Peter en Hull bekwamen zich in de wetenschap van de hiërarchiologie, oftewel de kunst van de hiërarchie.
